افشای اطلاعات گروه «ب» در شرایط خاصی باید توسط شرکت انجام شود. شرکت هایی که در بازار بورس فعالیت می کنند، اگر قصد داشته باشند سرمایه اولیه خود را تغییر دهند، یا این که اقدام به انتشار اوراق بدهی نمایند، یا قصد شرکت در مزایده یا مناقصه را داشته باشند، لازم است اطلاعات گروه ب خود را منتشر نمایند.

افشای اطلاعات گروه ب یا الف، فارغ از میزان اهمیت اطلاعات منتشره امری مهم به شمار می‌رود. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران هر روز چشم به پیام‌های ناظر می‌دوزند تا از اخبار و حواشی سهام مختلف مطلع شوند. از همین رو بسته شدن و بازگشایی سهام پس از افشا امری مهم است که می‌تواند حاکی از روند آینده‌ی سهم باشد.

برخی از اطلاعاتی که شرکت ها در بورس ارائه می دهند، در صورتی که افشا شوند می تواند مشکل آفرین باشند. این اطلاعات به دو دسته اطلاعات «الف» و «ب» دسته بندی شده اند. افشای اطلاعات گروه «ب» و «الف» هر یک اطلاعات خاصی هستند که بر روی روند مالی شرکت ها تاثیر می گذارند.

شرکت های بورسی موظف هستند اطلاعات مهمی همچون اطلاعات دریافت مجوز تغییر بیش از ۱۰ درصدی قیمت فروش محصولات، وقوع حوادث غیر مترقبه، برگزاری مزایده یا مناقصه، خرید مواد اولیه، تغییر در میزان سرمایه شرکت، انتشار اوراق بدهی و …. را منتشر نمایند.

اما در صورتی که افشای اطلاعات گروه «ب» رخ دهد، چه اتفاقی در بازار بورس برای شرکت ها خواهد افتاد؟ آیا میدانید در چنین زمانی سهامداران و خریداران سهام باید چه کنند؟ یا این که اصلا افشای اطلاعات گروه «ب» چه اطلاعاتی هستند؟ با ما همراه باشید تا بیشتر با این دسته از اطلاعات اشنا شویم.

اطلاعات گروه «ب» چه اطلاعاتی هستند؟

برای این که بدانیم اطلاعات شرکت ها چه هستند و به چند دسته تقسیم می شوند، لازم است دوره های آموزش بورس را پیش از ورود به این بازار سپری کنیم. تنها افرادی که از اطلاعات بالایی در زمینه بورس و فرابورس برخوردار هستند، می توانند در این بازارهای سرمایه گذاری به موفقیت بالایی دست یابند.

اما اجازه دهید در این مطلب برخی از مهمترین اطلاعات گروه «ب» را بیان نماییم. تا بدانیم افشای اطلاعات گروه «ب» تا چه میزان می توان به در بازار بورس تاثیر گذار باشد. از جمله مهمترین این اطلاعات باید به موارد زیر اشاره نماییم:

• تصمیم شرکت به انتشار اوراق بدهی
• فک رهن دارایی های شرکت
• برگزاری مزایده یا مناقصه شرکت
• بازخرید سهم یا فروش سهام خزانه شرکت با تصمیم هیئت مدیره
• تغییر سیاست تقسیم سود شرکت یا پیشنهاد پرداخت سود با افشای اطلاعات گروه «ب»
• تغییر در وضعیت مشتریان یا عرضه کننده های عمده شرکت
• شرکت در مزایده یا مناقصه شرکت
•  و….

هر یک از این موارد، نیاز به افشای اطلاعات گروه «ب» دارند. در صورتی که شرکتی اقدام به افشای اطلاعات گروه «ب» خود نماید، می تواند این فعالیت ها را انجام دهد. در ماده ۱۳ دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات برای شرکت های ثبت شده در سازمان بورس و اوراق بهادار، بیان شده است که شرکت ها پیش از اقدام به انجام هر فعالیتی، باید اطلاعات گروه های مختلف خود را منتشر نمایند.

اصولا افشای اطلاعات گروه «ب» در سامانه کدال صورت می پذیرد. از این رو زمانی که شرکت اطلاعات خود را در این سامانه منتشر می کند، معاملات آن برای مدتی متوقف می گردد. تنها در صورتی می توان معاملات شرکت مورد نظر را بازگرداند، که شرایطی محقق شود.

بازگشایی سهم شرکت پس از افشای اطلاعات گروه «ب» به چه صورت است؟

معمولا اطلاعاتی که در گروه ب منتشر می شوند، جزو اطلاعات کم اهمیت هستند. از این رو تنها منجر به توقف نماد در همان روز یا حداکثر در روز معاملاتی بعد نیز می گردد. البته با کشف قیمت، محدودیت دامنه نوسان و … سهم این شرکت مجددا بازگشایی می شود.

اما در صورتی که اطلاعات افشا شده از گروه الف باشد، بدون نیاز به محدودیت دامنه نوسان، کشف قیمت و .. بازگشایی خواهد گردید. که در واقع در چنین حالتی ممکن است سهم نوسان قیمتی بالاتر از حد را تجربه کند. اما در این حالت این سوال مطرح می شود که دامنه نوسان و دامنه قیمت چه هستند، و چرا پیش از بازگشایی سهم شرکت بعد از افشای اطلاعات گروه «ب»  دچار محدودیت می شوند؟

منظور از دامنه قیمت در زمان بازگشایی سهم بعد افشای اطلاعات گروه «ب» چیست؟

منظور از دامنه نوسان قیمت، پس از افشای اطلاعات گروه «ب» به این صورت می باشد که اگر شرکتی اقدام به افشای اطلاعات با اهمیت گروه ب خود نماید، زمانی که نماد بورسی شرکت قصد بازگشایی دارد، محدودیت در دامنه نوسان قیمت سهم این شرکت به وجود خواهد آمد.

نحوه بازگشایی سهام ها پس از افشای اطلاعات گروه «ب» در ابتدا با مکانیسم حراج آغاز می شود. در دامنه نیز محدوده کشف قیمت، برابر با ۵% خواهد بود. پس از کشف قیمت ممنوع است که سهم حراج اولیه انجام دهد. البته در برخی موارد ممکن است سهم در زمان بازگشایی، توسط ناظر تایید نشود.

در این حالت سهم در دامنه ۵% باقی مانده و نسب به قیمت پایانی پیش از بسته شدن نماد، نوسان قیمت خواهد داشت.

زمان مناسب برای بازگشایی سهم پس از افشای اطلاعات گروه «ب»

مسلما برای همه ما این سوال مطرح است که با این تفاسیر، چه زمان سهم بازگشایی می شود؟ اصولا شرکت ها به محض افشای اطلاعات خود، به صورت اتوماتیک متوقف و بازگشایی می گردند. البته این امر بسته به شرایط خاص ایجاد می شود. از جمله:

• در صورتی که اطلاعات گروه ب تا ۹۰ دقیقه پیش از پایان جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد به صورت اتوماتیک به مدت ۶۰ دقیقه متوقف شده و مجددا بازگشایی خواهد شد.
• در صورتی که افشای اطلاعات گروه «ب» در ۹۰ دقیقه پایانی جلسه معاملاتی ارسال شود، نماد شرکت به صورت اتوماتیک متوقف شده و در جلسه معاملاتی بعد مجددا بازگشایی خواهد گردید.
• در حالت سوم اگر افشای اطلاعات در ساعات خارج از بازار منتشر شود، نماد شرکت در طی ۹۰ دقیقه اغازین جلسه معاملاتی بعد مجددا بازگشایی خواهد شد.

آیا در بازار بورس و فرابورس زمان بازگشایی متفاوتی دارند؟

باید بیان نماییم که این دو بازار در اصل یک فعالیت را بر عهده دارند. اما در برخی جزئیات با یکدیگر متفاوت می باشد. یکی از موارد تفاوت آنها در زمان بازگشایی نماد پس از افشای اطلاعات گروه «ب» می باشد. معمولا افشای اطلاعات در نماد شرکت های فرابورسی، قبل از ساعت ۱۱ همان روز بازگشایی خواهد گردید.

در حالی که بازگشایی نماد بورسی پس از افشای اطلاعات گروه «ب»، در فردای روز کاری انجام خواهد شد. این تفاوت جزئی ترین تفاوت بازار بورس و فرابورس به شمار می رود. تنها افرادی که دوره های آموزشی بورس را به طور کامل سپری نموده اند، نسبت به این دسته از جزئیات اطلاعات دارند.

پس برای موفقیت در بازار بورس، لازم است آموزشهای لازم را پیش از آغاز سرمایه گذاری در این بازار سپری نمایید. با این کار می توانید سود مناسب را از این بازار به دست آورید.

مزیت افشای اطلاعات گروه ب

هنگامی که معامله‌گران اقدام به مقایسه‌ی افشای اطلاعات گروه ب و الف می‌کنند به این نتیجه می‌رسند که افشای ب اهمیت چندانی ندارد. چرا که نهایتا دامنه‌ی نوسان محدود است و نمی‌توان رشد زیادی را از سهم انتظار داشت. شاید این دسته از افراد فراموش کرده‌اند که در روزهای نزولی بازار، زمانی که سهمی افشای اطلاعات الف را منتشر می‌کرد، چه اتفاقی می‌افتاد.

اجازه دهید قضیه را از این منظر بررسی کنیم. ممکن است شرکتی طی افشای اطلاعات الف اخبار بسیار مثبتی را منتشر کند. در چنین شرایطی طبیعی است که سهم از سوی معامله‌گران با استقبال مواجه شود و همگان اقدام به خرید آن کنند. اما زمانی که روند کلی بازار نزولی است، با توجه به دامنه‌ی نوسان نامحدود، ممکن است همه‌چیز برعکس شود. یعنی به جای آن‌که سهم در دامنه‌ی مثبت ۳۰ بسته شود، در دامنه‌ی نوسان منفی ۳۰ معامله شود. این امر نشان می‌دهد که روند بازار می‌تواند بر اخبار و اطلاعات پیرامون یک سهم نیز اثر بگذارد.

بر همین اساس بهتر است از زاویه‌ی دید دیگری به افشای اطلاعات گروه ب نگاه کنیم. از آن‌جا که دامنه‌ی نوسان در بازگشایی سهام پس از افشای ب محدود است، حتی در بازار نزولی هم قیمت سهام نهایتا در منفی پنج نوسان می‌کند؛ نه بیشتر. به این ترتیب می‌توان مطمئن شد که سهم به یک‌باره با افت شدیدی مواجه نمی‌شود. درست در تابستان سال ۱۳۹۹ بود که شاهد چنین شرایطی بودیم. در دوران نزول شدید بازار سهام‌داران ترجیح می‌دادند هیچ سهمی خبر افشای اطلاعات گروه الف را منتشر نکند؛ چرا که از افت قیمت پس از بازگشایی به شدت هراس داشتند. پس از این رو افشای اطلاعات گروه ب نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.

فارغ از این موارد، آن‌چه که مهم است، اطلاعات و محتویات گزارش است. به این ترتیب می‌توان از اخبار مثبت و یا منفی پیرامون یک سهم آگاه شد و در نتیجه تصمیم بهتری در خصوص ماندن در سهم یا فروش آن گرفت.

تشخیص افشای اطلاعات گروه ب یا الف

در هنگام افشای اطلاعات با اهمیت چه از گروه الف و چه از گروه ب همیشه این مسئله در بین سهام‌داران مبهم است که درجه‌ی اهمیت اطلاعات بر چه اساسی تعیین می‌شود. درست است که برخی موارد کاملا مشخص هستند اما در این میان گاهی اطلاعاتی نیز وجود دارند که حقیقتا تشخیص گروه آن‌ها کار آسانی نیست. مثلا ممکن است یک شرکت افشای اطلاعات گروه ب را منتشر کند، در حالی‌که به عقیده‌ی بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه این افشا از نوع گروه الف باشد. شرایطی برعکس این قضیه نیز ممکن است اتفاق بیفتد. یعنی احتمال دارد که شرکتی اخبار و وقایع مهم شرکت خود را در قالب اطلاعات گروه الف به سازمان بورس تسلیم کند، اما ناظران سازمان اهمیت اطلاعات افشا شده را در رده ‌ای پایین‌تر بدانند و افشا را نپذیرند.

پس بر همین اساس مشخص است که نهایتا این ناظر است که باید اطلاعات منتشره را تایید یا رد کند. پیش‌تر هم در خصوص افشای اطلاعات گروه الف گفتیم که در مورد تصمیم‌گیری‌های ناظر بورس قوانین شفاف و دقیقی وجود ندارد. نتیجه آن‌که تا پیش از تایید ناظر نمی‌توان بر گروه‌بندی اطلاعات چندان تکیه کرد. هرچند در بیشتر مواقع همان افشای اطلاعات اولیه پذیرفته می‌شود. با این‌همه وجود مثال‌های نقض باعث می‌شود که سرمایه‌گذاران کمی با تردید به این امر بنگرند.

چند پرسش و پاسخ در مورد افشای اطلاعات گروه ب