ارز رمزنگاری شده به عنوان یک وسیله مبادله ای همانند دلار و یورو شناخته می شود با این تفاوت که فرمتی دیجیتالی دارد و از تکنیک های رمزنگاری شده برای کنترل تعداد انتشار و تایید مبادله استفاده می کند.
ارز دیجیتال در واقع یک وسیله مبادله همانند پول های فیزیکی کنونی است که در قالب دیجیتال ارائه شده است و با استفاده از کدهای برنامه نویسی، رمزنگاری شده تا مانع از ایجاد اختلال در مبادله و تکثیر بی رویه آن شود. بیت کوین جز شناخته ترین ارزهای رمزنگاری شده در جهان است که از نظر ارزش با فاصله بسیار زیاد از رقبای خود در رتبه نخست قرار دارد و در زمان نگارش این مقاله در حدود 40.45 درصد از بازار ارزهای دیجیتال را در انحصار خود دارد.
درک پول دیجیتال
امروز اکثریت افراد جامعه به نوعی از پول دیجیتال که به شکل پول نقد در حساب های بانکی خود قرار دارند، به صورت آنلاین در تبادلات روزمره خود استفاده می کنند. یا به عبارت سادهتر پول نقد را برای دیگران ارسال و دریافت می کنند و یا اینکه از آن برای معاملات آنلاین بهره می برند.
پول دیجیتال از نظر مفهوم شبیه به ارز دیجیتال است اما با این تفاوت که وقتی نیازی به پول فیزیکی دارید با وارد کردن کارت خود در عابر بانک، اسکناس دریافت می کنید، ولی این امر با ارز دیجیتال هم خوانی ندارد. یا به عبارت دیگر در ارزهای دیجیتال به دلیل غیرمتمرکز بودن چنین امکانی فراهم نشده است.
اما باید توجه داشت که مزایای ارزهای دیجیتال بسیار فراتر از معایب آن است به عنوان مثال در ارزهای دیجیتال روند تراکنش بسیار بهبود یافته است و می توانید هر مقدار ارز را به هر نقطهای حتی بیرون از مرزها نیز ارسال کنید. همچنین رمزنگاری ارزهای دیجیتال باعث می شود که امکان هر گونه دستکاری و هک آن بسیار سخت باشد و سازمان های دولتی یا خصوصی نمی توانند در کنترل آن دخالت داشته باشند.
با توجه به همین ویژگی ها، بسیاری از دولت ها ایجاد پول دیجیتال را به عنوان یک اولویت در نظر گرفتهاند. به عنوان مثال، بانک مرکزی سوئد از سال 2017 تحقیقات وسیعی را در رابطه با مزایا و معایب ارزهای دیجیتال و تاثیر آنها بر اقتصاد کشورش را مورد بررسی قرار داده است. به عنوان نمونه دیگر می توان به کشور چین اشاره کرد که پول دیجیتال ملی DCEP را به صورت آزمایشی در سه استان خود عملیاتی کرده است.
براساس داده های منتشر شده توسط صندوق بین الملی پول از 159 کشور عضو، 111 کشور در حال تحقیق یا برنامه ریزی برای معرفی پول دیجیتال در آینده نزدیک هستند.
پول دیجیتالی چه مشکلاتی دارد؟
بیایید توضیح خود را با مثال شروع کنیم. در حال حاضر تراکنش های خود را با پول دیجیتالی انجام می دهید که در کارت های بانکی شما ذخیره شده است و به افراد این امکان را می دهد که کالا یا خدمات را به صورت اعتباری دریافت کنند. اما اگر بخواهید یک کالایی را از یک کشور دیگر بدون در نظر گرفتن تشریفات صادر کرده یا وارد نمایید تراکنش شما بسیار زمان بر و گران تمام خواهد شد و شما باید از سد سیستم SWIFT که یک شبکه سیستم پرداخت متشکل از بانک ها و موسسات مالی در سراسر جهان است، بگذرید.
این تنها بخشی از مشکل است، موسسات عضو SWIFT نیز مجموعه ای از قوانین و مقررات مخصوص به خود را دارند. اگر بر تمامی این مشکلات فائق آمدید، این سیستم ها که براساس
پرداخت های آتی طراحی شده اند، در تراکنش آنها یک تاخیر زمانی برای تایید اطلاعات وجود دارد و این زمان ممکن است از 3 روز تا یک هفته به طول بیانجامد. از طرف دیگر می توان به هزینه های بالا این نوع تراکنش اشاره کرد که در برخی موارد اصلا مقرون به صرفه نیست.
چرا باید از ارز دیجیتال استفاده کنیم؟
در معاملات سنتی که در آن دو طرف از پول فیات (یک پول بدون پشتوانه همانند دلار آمریکا، که به دلیل پشتیبانی دولت مرکزی آن صاحب ارزش شده است) استفاده می کنند شخص ثالث یا نهاد متمرکزی همانند بانک مرکزی به طرفین این اطمینان را می دهد که پول دارای ارزش است و می توانند از آن برای تراکنش و مبادله خود استفاده کنند.
اما در ارزهای رمزنگاری شده، مجموعه ای از رایانه هایی که به صورت زنجیره با اتصال شبکه ای با یکدیگر ارتباط دارند به طور مداوم با حل معادلات پیچیده در صدد احراز هویت تراکنش های شبکه هستند. هر کدام از این رایانه ها در ازای حل معادلات پیچیده، پاداشی با عنوان ارز دیجیتال دریافت می کنند که به این فرایند، استخراج ارز دیجیتال گفته می شود.
بستری که ارزهای دیجیتال بر مبنای آن ساخته شده اند دفتر کل توزیع شده ای به نام فناوری بلاک چین است. حال این سوال پیش می آید که دفتر کل توزیع شده چیست؟ در ساده ترین توضیح باید گفت که دفتر کل توزیع شده، شامل پایگاه داده ای است که در آن اطلاعات ثبت شده به وسیله هر شرکت کننده که به آن گره یا نود گفته می شود به روزرسانی می گردد. این ابتکار عمل مانع از تغییر یا حذف اطلاعات توسط افراد سوجو (هکرها) می شود.
بلاک چین (BlockChain) چیست؟
بلاک چین در واقع یک دفتر کل توزیع شده است. این دفتر کل، حاوی زنجیره ای از بلوک ها است که در هر بلوک اطلاعات خاصی به صورت رمزگذاری شده در آن ذخیره می شود.
به طور کلی زنجیره ی بلوکی به طور مرتب فهرست تراکنش ها را در پایگاه داده خود ثبت می کند و هموار بر تعداد این بلوک ها افزوده می شود، به این فهرست تراکنشها سوابق بلاک می گویند. این بلاک ها به روش رمزنگاری شده به یکدیگر متصل هستند و امکان تغییر و دستکاری هیچ کدام از بلوک ها امکان پذیر نیست.
ارزهای دیجیتال چگونه کار می کنند؟
اگر چه تنوع بسیار زیادی در میان ارزهای دیجیتال وجود دارد اما مکانیسم بنیادی همه آنها اساسا یکسان است اما از الگوریتم متفاوتی در تایید تراکنش ها و استخراج استفاده می کنند. به عنوان مثال بیتکوین را در نظر بگیرید که تایید تراکنش با استفاده از دستگاههای پردازنده قدرتمندی به نام ماینرها صورت می گیرد.
همچنین امنیت و نظارت بر شبکه ارزهای دیجیتال توسط مشارکت کنندگان شبکه که به آنها نود (Node) گفته می شود تامین می گردد. هر یک از شبکه های بلاک چین با توجه به طراحی های آنها، از روش های مختلفی برای انتخاب نودها استفاده می کنند. به عنوان مثال در شبکه بیت کوین ماینرها یا همان استخراج کنندگان وظیفه انتخاب نودها را برعهده دارند. این در حالی است که در شبکه های ترون و ایاس برای انتخاب نودها رای گیری به عمل می آید و در پلتفرم هایی که عملکرد آنها براساس الگوریتم اثبات سهام است هر کاربری که بخشی از کوین هایش را در شبکه در قالب سهام سپرده گذاری کرده باشد می تواند در مورد انتخاب نودها و تراکنش ها تصمیم گیری کند.
مزیت ارز دیجیتال چیست؟
یکی از اهداف اولیه ارز دیجیتال حذف تاخیر زمانی و واسطه ها در عملیات تراکنش هاست به طوریکه هر شخصی می تواند در کسری از ثانیه هر مقدار دارایی را از یک نقطه به نقطه دیگر ارسال کند. انجام چنین روندی تنها به لطف دفتر کل توزیع شده (DLT) صورت می گیرد. در چنین سیستمی، گره ها به یکدیگر متصل می شوند تا شبکه ای مشترک برای پردازش تراکنش ها تشکیل شود.
همچنین در ارز دیجیتال با استفاده از یک سیستم اجماع الگوریتمی، مشکل دوبار خرج کردن برطرف شده است. بدین معنی که امکان خرج دوباره یک ارز دیجیتال توسط شخص وجود ندارد.
به لطف استفاده از فناوری بلاک چین، تنوع در ارزهای دیجیتال بسیار زیاد است که هر کدام برای اهداف متعددی طراحی و ایجاد شده اند. اما در حالت کلی می توان ارزهای دیجیتال را به جز بیت کوین در دو دسته اصلی توکن ها و آلت کوین ها تقسیم بندی کرد.
آلت کوین به آن دسته از رمز ارزها گفته می شود که دارای بلاک چین مختص به خود هستند که در این میان می توان به اتریوم، ریپل و کاردانو اشاره کرد. اما در مقابل کوین که بخش اعظم آنها از کدهای اولیه بیت کوین ساخته شده اند و یا به اصطلاح فورکی از بیت کوین هستند، با تغییرات جزئی در الگوریتم استخراج، تعداد کوین ها، زمان ایجاد و غیره توانسته اند خود را به عنوان رمزارز مستقل در جامعه ارزهای دیجیتال معرفی کنند.
معرفی برخی از آلت کوین های مطرح:
اگر به حوزه ارزهای رمزنگاری شده علاقه مند باشید به احتمال زیاد نام برخی از رمز ارزهای معروف به گوش تان خورده است که برخی از آنها را بازگو می کنیم.
- اتر:اتریوم به عنوان یک بلاک چین غیرمتمرکز و متن باز شناخته می شود که امکان اجرای قراردادهای هوشمند در بستر این اکوسیستم وجود دارد. ارز دیجیتال این پلتفرم اتر (ETH) نامیده می شود.
اتر بعد از بیت کوین به عنوان با ارزش ترین ارز دیجیتال حال حاضر شناخته می شود. اما برخلاف بیت کوین که تنها برای مبادله ارزش و ذخیره مورد استفاده قرار می گیرد. اتریوم نه تنها ویژگی های مربوط به مبادله و ذخیره ارزش را دارد بلکه قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند در بستر این پلتفرم نیز فراهم شده است.
- ریپل: ریپل در واقع یک شرکت در سانفرانسیسکو ایالات متحده آمریکا است که خدمات مالی غیرمتمرکز را برای بسیاری از بانک ها و نهادهای مالی فراهم می کند. ارز دیجیتال این پلتفرم با نماد اختصاری XRP نمایش داده می شود.
- بیت کوین کش: بیت کوین کش یکی از معروفترین فورکهای بیت کوین است که در سال 2017 و با ایجاد تغییراتی در اندازه بلاکها بوجود آمد. از این ارز دیجیتال در سال 2018 دو زنجیره مجزا با نام های SV و ABC ایجاد شد که فعالیت زنجیره ABC تحت عنوان بیت کوین کش همچنان ادامه دارد.
- کاردانو: کاردانو رقیب اتریوم و پلتفرمی غیرمتمرکز از نسل سوم ارزهای دیجیتال است. DAO نام ارز دیجیتال شبکه کاردانو است و میتوان از آن همانند سایر رمزارزها برای انتقال مستقیم ارزش استفاده نمود.