ابر ایچیموکو با نام Ichimoku Cloud ، اگرچه یک کلمه cloud یا ابر را به دنبال دارد اما در واقع مجموعه ای از اندیکاتورها هستند که به عنوان یک سیستم معاملاتی مستقل طراحی شده اند. این اندیکاتورها می توانند برای شناسایی موارد حمایت و مقاومت، تعیین جهت یک روند، و تولیدات سیگنال های معاملاتی مورد استفاده قرار گیرند.
ابر ایچیموکو یکی از ابزارهای پیچیده تحلیل تکنیکال است که کار کردن با آن بدون شناخت کافی اصلاً ساده نیست. در این یادداشت نگاهی به سیگنالها و معانی نحوه برخورد ابر ایچیموکو داشته و تلاش میکنیم تا در نهایت به محدودیتهای موجود بر سر مسیر استفاده از آن نیز نیمنگاهی داشته باشیم.
Ichimoku Kinko Hyo نام ژاپنی این تکنیک است که به عنوان ” نمودار تعادل در یک نگاه” ترجمه شده است. چارتیست ها با استفاده از ابر ایچیموکو می توانند با یک نگاه روند را شناسایی کنند و به دنبال سیگنال های بالقوه در آن روند باشند.
تقسیم بندی موجود در ابر ایچیموکو
در هر زمان معین پنج خط در نمودار ابر ایچیموکو وجود دارد . اجازه دهید قبل از بررسی عمیق نوع استراتژی، به سراغ اندیکاتورها برویم و یک واکاوی اجمالی نسبت به تقسیم بندی ها داشته باشیم.
در تصویر بالا پنج خط قابل رویت است که در ذیل به معرفی هر یک می پردازیم :
tanken-sen (خط تغییر) : ۲ / (۹ دوره ی بالا + ۹ دوره ی پایین). در نمودار روزانه، این خط در وسط محدوده ی ۹ روز بالا و پایین قرار دارد. که تقریباً در بر گیرنده ی مدت زمان دو هفته ای است.
kijun-sen (خط پایه) : ۲ / (۲۶ دوره ی بالا + ۲۶ دوره ی پایین). در نمودار روزانه ابر ایچیموکو، این خط در وسط محدوده ی ۲۶ روز بالا و پایین قرار دارد، که تقریبا یک مدت زمان یک ماهه است.
senko span A (محدوده ی پیشرو A) : 2 / (خط تغییر + خط پایه). این در وسط مابین خط تغییر و خط پایه قرار دارد. محدوده ی پیشرو A، یکی از دو مرز cloud یا ابر را تشکیل می دهد. از آن به عنوان پیشرو یاد می شود زیرا ۲۶ دوره ی آینده را ترسیم می کند و تشکیل دهنده ی مرز سریع تر ابر است.
senkou span B (محدوده ی پیشرو B) : در نمودار روزانه ابر ایچیموکو ، این خط در وسط محدوده ی ۵۲ روز بالا و پایین قرار دارد که مدت زمان آن اندکی، کمتر از ۳ ماه است. تنظیمات محاسبات پیش فرض ۵۲ دوره است اما قابلیت تنظیم را دارد. این مقدار ۲۶ دوره ی آینده را ترسیم می کند و مرز آهسته تر ابر را شکل می دهد.
chikow span یا lagging span (محدوده تاخیری) : به عنوان یکی از مولفه های ابر ایچیموکو می باشد که از طریق ترسیم قیمت ۲۶ دوره ی قبل، نسبت به آخرین قیمت بسته شده، ایجاد می شود. طراحی آن به گونه ای است که به معامله گران امکان ارتباط بین روند فعلی و گذشته را می دهد.
استراتژی ابر ایچیموکو
چارتیست ها از ابر ایچیموکو برای شناسایی روند کلی و ایجاد تعصب که یکی از مباحث مهم در روانشناسی معاملات است استفاده می کنند. به یک باره گفته می شود که تعصب رخ داده است، در این حالت چارتیست ها زمانی که قیمت ها از خط پایه (خط قرمز) عبور کنند منتظر یک اصلاح خواهند بود. هنگامی که قیمت ها از خط تغییر (خط آبی) عبور می کنند، سیگنال واقعی شروع می شود تا پایان اصلاح را نشان دهد.
این استراتژی معاملاتی مبتنی بر ابر ایچیموکو، سه معیار را برای یک سیگنال صعودی تعیین می کنند. اول، زمانی که قیمت ها در بالای پایین ترین سطح ابر ایچیموکو باشند، تعصب معاملاتی (bias trading) صعودی می باشد. به عبارت دیگر، قیمت ها بالاتر از ابر هستند یا اینکه بالاتر از سطح پشتیبانی ابر باقی می مانند. دوم، قیمت ها برای نشان دادن یک پس رفت و بهبود نسبت ریسک به پاداش در موقعیت های بلند جدید، به زیر خط پایه حرکت میکنند. سوم، زمانی که قیمت ها معکوس شده و به بالای خط تغییر حرکت می کنند، یک سیگنال صعودی ایجاد شده است.
همان طور که مشاهده می کنید این سه معیار تنها در یک روز ایجاد نمی شوند. در مرحله ی اول، روندی که توسط ابر ایچیموکو تعریف شده است صعودی است، دوم، سهام با حرکت به زیر خط پایه پس رفت می کند. سوم، سهام با حرکت به بالای خط تغییر، به سمت رشد خود برگردانده می شود.
مروری بر سیگنال خرید :
- قیمت در بالای پایین ترین سطح ابر ایچیموکو (حالت صعودی تعصب)
- قیمت به زیر خط پایه حرکت می کند (پس رفت)
- قیمت به بالای خط تغییر حرکت می کند (چرخش به سمت رشد)
و همچنین برای یک سیگنال نزولی سه معیار وجود دارد. اول، زمانی که قیمت ها در زیر بالاترین سطح ابر ایچیموکو قرار دارند، تعصب معاملاتی نزولی است. این بدان معنا است که قیمت یا زیر ابر است یا اینکه نباید فراتر از مقاومت ابری باشد. دوم، قیمت برای نشان دادن یک جهش در داخل یک روند نزولی بزرگ تر به سمت بالای خط پایه حرکت می کند. و سوم، زمانی که قیمت معکوس می شود و به سمت زیر خط تغییر حرکت می کند، یک سیگنال نزولی ایجاد می شود.
مروری بر سیگنال فروش :
- قیمت در زیر بالاترین سطح ابر ایچیموکو قرار دارد (حالت نزولی تعصب)
- قیمت به بالای خط پایه حرکت کند (جهش)
- قیمت به زیر خط تغییر حرکت کند (سیر نزولی)
مثال معاملاتی مبتنی بر ابر ایچیموکو
نمونه های زیر نشان دهنده SANDISK (SNDK) به همراه پنج مورد از تعصب های معاملاتی در یک دوره ی ۱۲ ماهه است. اگرچه سهام از ژانویه ۲۰۱۱ تا آگوست ۲۰۱۱ کاهش پیدا کرده است اما تعصب معاملاتی از ژانویه تا ژوئن سه برابر شده است(کادر آبی). سیگنال های ۱ و ۲ منجر به whipsaw می شوند زیرا SNDK ، ابر ایچیموکو را نگه نمی دارند. تعصب معاملاتی می تواند اغلب برای سهام های فرّار و سبک تغییر کند زیرا ابر بر مبنای اندیکاتورهای تأخیری و کند است.
همواره یک روند نسبتأ قوی برای حفظ تعصب معاملاتی لازم است. در طی یک روند صعودی قوی، قیمت ها در بالای سطح پایین تر ابر ایچیموکو باقی می مانند، و در طی یک روند نزولی شدید، قیمت ها در زیر سطح بالاتر ابر ایچیموکو باقی می مانند. تعصب معاملاتی در اوایل ژوئن به سمت نزولی شدن پیش رفت تا جایی که یک رکود بسیار قوی را رقم زد. در این مدت دو سیگنال فروش وجود داشت : سیگنال ۳ منجر به whipsaw شد اما سیگنال ۴ بیش از یک رکود شدید منجر شد.
بعد از یک معکوس شدن شدید در ماه آگوست ، تعصب معاملاتی در ماه سپتامبر به سمت صعودی شدن پیش رفت و به مدت طولانی در این حالت باقی ماند . اولین پس رفت، یک سیگنال خرید(۵) ایجاد کرد که در زیر خط پایه (قرمز) قرار دارد و همین طور حرکت بعدی به سمت بالای خط تغییر (آبی) بود و دو سیگنال دیگر(۶ و ۷) نیز در طی یک دوره مشخص وجود دارند.
معاملهگران معمولاً از ابر ایچیموکو بسته به موقعیت قیمت، به عنوان یک ناحیه حمایت یا مقاومت استفاده میکنند. ابر، یک سطح مقاومت / حمایت برای برنامهریزیهای آتی ایجاد خواهد کرد. این یکی از علل تمایز ابر ایچیموکو نسبت به سایر ساختارهای تکنیکالی است که عموماً مقاومتها و حمایتها را برای حال حاضر تعریف میکنند. معاملهگران بهتر است از ابر ایچیموکو در ترکیب با سایر اندیکاتورهای تکنیکال استفاده کنند؛
این کمک میکند تا بازدهی تعدیلشده توسط ریسک را به حداکثر برسانند. به عنوان مثال معمولاً ابر ایچیموکو با اندیکاتور RSI جفت میشود و به کمک آن میتوان از حرکت نمودار به سمتی خاص اطمینان بیشتری حاصل کرد. همچنین مهم است که به جریانهای بزرگتر هم به منظور درک تعامل جریانهای کوچک با آنها، نیم نگاهی داشته باشید.
مثلاً در طول یک جریان نزولی شدید، ممکن است قیمت به سمت ابر فشار وارد کند یا حتی ذرهای در بالاتر از آن قرار بگیرد، اما این فقط یک مقطع بسیار کوتاه پیش از سقوط مجدد باشد. اینکه شما صرفاً بر اندیکاتور تمرکز کنید و تصویر کلی و بزرگتر را نادیده بگیرید، در بلندمدت نتیجهای جز شکست به همراه ندارد. نگاه به تلاقیها یا همان (Crossover)ها نیز روش دیگری برای درک پیام و رهیافتهای ابر ایچیموکو است.
به دنبال حرکت خط تغییر(خط تانکنسن) به سمت بالای خط اصلی(خط کیجونسن) باشید؛ مخصوصاً هنگامی که قیمت بالای ابر قرار دارد. این میتواند یک سیگنال قوی باشد. یک انتخاب این است که معاملات را تا زمان سقوط خط تغییر به زیر خط اصلی متوقف کنید. به علاوه تلاقیهای ناشی از هر یک از خطوط دیگر میتواند بسته به موقعیت برای نقطه خروج استفاده شود.
حرکت طولانیمدت قیمت زیر یا روی ابر بدون ورود به آن، میتواند به معنی خنثی بودن ابر باشد
تفاوت بین ابر ایچیموکو و میانگین متحرک
در حالی که ابر ایچیموکو از میانگینها برای تثبیت موقعیت خود استفاده میکند، نمیتوان آن را با میانگینهای متحرک یکسان و از یک جنس پنداشت. میانگینهای متحرک عادی، قیمتهای بسته شدن را گرفته ، جمع میکنند و منتجه را بر تعداد کل تقسیم میکنند. در یک میانگین متحرک ۱۰ دورهای، قیمتهای بسته شدن ۱۰ دوره پیش هم جمع میشوند و سپس بر ۱۰ تقسیم میشوند تا میانگین جدید حاصل شود.
به این موضوع دقت کنید که تفاوت محاسبات ابر ایچیموکو در چیست؟ آنها بر بالاها و پایینهای یک دوره و تقسیم آنها بر دو متکی هستند. به علاوه، میانگینهای ایچیموکو حتی اگر منتج به اعداد مشترکی با میانگینهای متحرک معمول شوند، معنای متفاوتی را بدست میدهند. البته این سخن به معنی برتری یکی بر دیگری نیست؛ همیشه بدانید که هر یک از اندیکاتورها کارکرد خاص خود را دارد.
معاملهگیر باهوش میداند هیچ اندیکاتوری برتری مطلق ندارد و هر یک برای هدف و موقعیت خاصی برتری دارند
محدودیتهای ابر ایچیموکو
اندیکاتور میتواند یک نمودار را با انبوهی از خطوط در هم رفته، شلوغ کند. برای رفع این مشکل، برخی از نرمافزارها این امکان را فراهم میکنند که برخی خطوط خاص، بسته به انتخاب کاربر، مخفی شده و از دید خارج شوند. به طور مثال، کاربر میتواند تمام خطوط غیر از محدوده پیشرونده A و جفت آن یعنی B را مخفی کند. با این کار در عمل تنها خطوط اصلی که ابر را ایجاد میکنند باقی خواهند ماند.
باید تأکید کرد که انجام این کار همیشه و برای هر معاملهگری پیشنهاد نمیشود؛ هر معاملهگر بسته به سبک تفکر خود باید تعیین کند محتاج اطلاعات کدام خطوط است و مابقی را حذف کند. این مسئله کاملاً متغیر و وابسته به تدبیر شخصی اوست. محدودیت دیگری که ابر ایچیموکو دارد این است که با اتکای بر اطلاعات تاریخی و سوابق شکل میگیرد. در حالی که دو مورد از این نقاط داده، در آینده ترسیم میشوند، هیچ چیزی در فرمول به شکل ذاتی آیندهنگرانه و پیشبینیکننده نیست. میانگینها به سادگی در آینده ترسیم میشوند.
ابر ایچیموکو همچنین گاهاً به تمامی بیمعنی و فاقد ارتباط معناداری با وضعیت نمودار خواهد بود. این در شرایطی رخ میدهد که قیمت برای مدت طولانی بالاتر یا پایینتر از ابر حرکت کند. در شرایطی این چنینی، خط تغییر، خط اصلی و تلاقی آنها اهمیت زیادی پیدا میکنند زیرا تا حدی ارتباط خود را با قیمت در شرایط نزدیکتری حفظ میکنند.
سبزی و قرمزی ابرها به استراتژیهای شما جهت میدهند
نتیجه گیری
ابر ایچیموکو در تحلیل تکنیکال ابزاری است که معمولا برای شناسایی تعصب معاملاتی ،تعیین نقاط اصلاح، و زمان بندی نقاط عطف یا چرخش استفاده می شود. ابرها آهنگ حرکت کلی را تنظیم می کنند و چشم انداز طولانی تری از روند قیمت ارائه می دهند. خط تغییر (آبی) یک اندیکاتور نسبتا کوتاه مدت است و طوری طراحی شده است تا هر چه زودتر دچار گردش شود. گردش زود هنگام سبب بهبود نسبت ریسک به پاداش در معاملات می شود.
اندیکاتور تکنیکال اطلاعات مرتبط و به هم پیوستهی را در یک نگاه بر مبنای میانگینها ارائه میکند. در ادامه قصد بررسی برخی حالتهای روتین وضع ابر ایچیموکو و پیامهای قابل دریافت از آنها را داریم:
- جریان میانگین یا همان (Overall Trend) هنگامی بالاست که قیمت بالای ابر باشد و هنگامی پایین است که قیمت زیر ابر باشد. همچنین وقتی که نمودار داخل ابر است، میتوان گفت بازار سمت و سوی مشخصی ندارد و در اصطلاح انگلیسی (Trendless) است. البته گاهاً به این وضعیت، وضعیت انتقال نیز گفته میشود.
- هنگامی که محدوده پیشرو A در حال رشد است و روی محدوده پیشرو B قرار دارد، به تأیید روند صعودی بازار کمک میکند . به همین علت فضای بین خطوط سبز میشود. در عین حال هنگامی که محدوده پیشرونده A در حال ریز است و زیر محدوده پیشرو B قرار دارد، این تأییدی بر روند نزولی بازار است. به همین علت در این شرایط ابر قرمز میشود.
چند پرسش در باب شناخت بهتر ابر ایچیموکو
آیا استراتژی ابر ایچیموکو کارآمد است؟
این استراتژی نیز مانند هر استراتژی دیگری، کلید در صندوق گنج نیست و باید با ملاحظات خاصی پیاده شود. در مجموع میتوان گفت نسبت به سایر استراتژیهای رایج برتریهای محسوسی دارد و در عین حال همین برتریها برای یک معاملهگر مبتدی میتواند به یک کابوس بدل شود. بسیار مهم است که این استراتژی را به دقت بشناسید. به همین علت پیشنهاد میکنیم حتماً جزئیات متن را چند بار بخوانید.
تمایز و برتری ابر ایچیموکو در چیست؟
از اساس ابر ایچیموکو مجموعهای از اندیکاتورهای تکنیکال را شامل میشود که نواحی و سطوح حمایت و مقاومت را در کنار جهت روند کلی بازار و آهنگ کلی حرکت نشان میدهند. این کار با دریافت مجموعهای مرکب از دادههای میانگین و نقطهگذاریهای خاص انجام میشود. همین گستردگی حیطه دادهها و توانایی شناخت شرایط مختلف بازار ، باعث شده تا ابر ایچیموکو تمایز محسوسی نسبت به سایر استراتژیها داشته باشد.
بهترین تایم فریم برای اجرای ابر ایچیموکو چیست؟
اگر شما یک معاملهگر روزانه هستید یا نوسانگیری شگرد شماست، ابر ایچیموکو را میتوانید در تایمفریمهای حتی یک دقیقهای استفاده کنید؛ هرچند ما به معاملهگران روزانه تایم فریم ۶ ساعت را پیشنهاد میکنیم. بالعکس، اگر شما یک معاملهگر بلندمدت هستید، میتوانید اندیکاتور را بر نمودارهای روزانه یا حتی هفتگی اعمال کنید.
کدام اندیکاتور در همنشینی با ابر ایچیموکو منجر به بهبود عملکرد میشود؟
پاسخ اندیکاتور RSI است. اندیکاتوری که ما برای این کار به شما پیشنهاد میکنیم، اندیکاتور RSI است که عملکرد عالی در ترکیب با ابر ایچیموکو دارد. هنگام استفاده از ابر، برای سوار شدن بر روند مهم است که بتوانید درک کنید آیا روند به پایان رسیده یا یک سیگنال معکوس بالقوه حکم به خروج میدهد.